Praten in plat Gils of Rijens of Hultens of Molenschots lijkt verleden tijd. Onze kinderen en ook nieuwe inwoners spreken een soort algemeen Brabants. Of ze proberen Standaardnederlands te praten. Dat is jammer want dialect is een cultuurdrager. Toch heeft het dialect nog niet afgedaan. Gelukkig zie je de laatste jaren weer meer dan gemiddelde belangstelling voor de ‘eigen taal’.
Verschillen in dialect
Door heel Brabant zijn er verschillende dialecten en accenten te horen. Iemand uit Eindhoven klinkt duidelijk anders dan iemand uit Breda. En voor wie goed luistert zijn ook de verschillen tussen Gilze, Rijen, Hulten en Molenschot hoorbaar. Tegelijkertijd zijn er overeenkomsten te vinden in de dialecten van Dongen, Rijen, Gilze, Alphen en Baarle-Nassau. Misschien een overgangsgebied wat te maken kan hebben met de ligging van de Donge?
‘Ut Taolgenôtschap’
Binnen de heemkring is Ut Taolgenôtschap ofwel de werkgroep Dialecten actief om de taalschat van de dialecten in Gilze, Rijen, Hulten en Molenschot levend te houden. De basis was al gelegd in de jaren negentig met de ‘Geïllustreerde Woordenlijst van de streektaal van Gilze en Rijen en omstreken’ en ‘Spreekwoorden, gezegden en uitdrukkingen uit de streektaal van Gilze en Rijen en omstreken’, twee heemkringuitgaven die Wim van Gestel samenstelde. Voor Ut Taolgenôtschap mooie uitgangspunten om op voort te borduren.
Onder het motto ‘Dialect mag weer en geeft kleur aan onze taal’ heeft Ut Taolgenôtschap allerlei activiteiten opgepakt. Om een idee te krijgen, klik eens op onderstaande links.
Meer informatie over Dialecten:
Nieuwsbrief mei 2018
Dialecten in Gilze en Rijen
Interview met Piet Reinieren uit Rijen
Interview met Huub Weterings uit Rijen
Interview met Connie en Jan Hoevenaars uit Gilze
Andere activiteiten die de groep verzorgde:
– een lezing voor de leden over het dialect in de gemeente Gilze en Rijen, met daarbij een quiz en een opstel;
– verhalen in dialect in ‘De Mulder’.
En wat nu aandacht van de groep krijgt:
– hoofdregels van dun Gils-Rijjese schrèèfwèèzer;
– dun schrèèfwèèzer;
– nieuwe dialectpresentatie voor de leden;
– mogelijkheden bezien voor verbreding introductie dialect
– nieuwe rubriek in heemkringnieuwsbrief ‘Ik praot plat’
En o ja, de werkgroep laat weten: ‘We zuuke nog meense die mee wille doen aon dialect’. Belangstelling? Je kunt contact opnemen via info@heemkringmolenheide.nl